موارد لازم در ساخت گلخانه
مقدمه
یک گلخانه , وسیلهای برای تغییر تحول محیط اطراف گیاهان و بهبود حالت رویش هست . گلخانهها در چندین مورد قابل استفادهاند . بعضا از گلخانهها برای عملیات سالیانه مورد به استفاده قرار میگیرند , در حالیکه برخی از آنها تنها برای رویش گیاهان در فصل بهار و فصلپاییز ساخته می شوند . بعضاً از حالت آب و هوایی , برای رویش چندین نوع از گیاهان در فصلتابستان ( مثل گوجه فرنگی ) , که در حالت فرنگی قابل کشت نیستند , گلخانه موردنیاز می باشد .
ساختمان گلخانه
هزینه ساخت گلخانه بطور کلی به مقدار و ماده پوشش دهنده آن مربوط است . ساخت گلخانه با پوشش شیشهای و فریم فلزی معمولا بیشترین هزینه را دارد . پوششهای دیگر نظیر فایبرگلاس , اکریلیک و پلی کربنات دارنده هزینه متوسطی هستند . پوشش پلی اتیلن با کادر چوبی دارنده کمترین هزینه است . امکانات حرارتی و تهویه هم هزینهای با دقت به ساختمان گلخانه و بزرگی آن دارد.
ساخت گلخانههای شمسی هم امکانپذیر است ولی به مهندسی خاصی نیازمند هست . اسکلت یا این که فریم گلخانه از فلز و یا حتی از چوب ساخته میگردد . فضای میان لایههای پوششی را میتوان برای کمک به مقاومت در مقابل وزش باد استفاده نمود . گلخانه با اسکلت چوبی به سادگی ساخته می شود.
گرمایش
محیط گلخانه معمولا به وسیله هوای داغ , آب داغ یا این که بخار، گرم می گردد . بعضی اوقات گرما به طور تکمیلی بوسیله گرمکنهای الکتریکی تامین می شود . گزینش منشا حرارتی می بایست با دقت به هزینه نخستین امکانات و هزینه عملیاتی انجام گیرد گرمکنهای الکتریکی هزینه اولیه کمی داشته ولی معمولا هزینه نگهداری بسیار بالایی دارند . گرمایش به وسیله آب داغ یا این که بخار از حیث هزینه گران است , البته هزینه نگهداری آن کم است . گرمایش به وسیله هوای داغ با به کار گیری از گاز ارگانیک یا این که نفت تحت عنوان سوخت بطور گستردهای مورد به استفاده قرار میگیرد .
زغال سنگ و چوب نیز قادر است تحت عنوان سوخت مورد استعمال قرار گیرد . ولی هرکدام به مدیر دقیقی نیازمند است . هر دسته گرمکن احتراقی برای پرهیز از انباشت گازهای نامطلوب , که موجب از بین رفتن گیاهان میگردد , دریچهای به بیرون گلخانه داشته باشد . بهترین گرمایش در حالتی انجام می شود که از کف صورت گیرد , چراکه بطور ارگانیک هوای گرم در سمت بالا میرود . گیاهان اکثر اوقات دارنده دمای اختصاصی متوسطی برای رویش ایدهآل هستند . دمای شبانه دارنده بیشترین اهمیت است . با این حال دمای روزمره بالا قادر است موجب از بین رفتن تولیدها گلخانه شود .
دیاکسید کربن و نور
دیاکسید کربن و نوروروشنایی برای رویش گیاهان لازم میباشد . صبحگاهان با بالا آمدن آفتاب , گیاهان فتوسنتز را آغاز میکنند . میزان دیاکسید کربن در گلخانه , به واسطه مصرف بوسیله گیاهان , کاهش مییابد . با تجدید هوا میتوان میزان دیاکسید کربن را به مقدار مناسب آن رساند . از آنجا که دیاکسید کربن و نور در پروسه فتوسنتز تکمیل کننده یکدیگر می باشند , با تامین نور تکمیلی و تزریق دیاکسید کربن میتوان راندمان صیفیجات و گلدهی تولیدها را ارتقاء داد . دیاکسید کربن مایع , یخ کم آب و احتراق سوختهای فارغ از سولفور میتواند تحت عنوان منابع تامین دیاکسید کربن مورد به کار گیری قرار گیرد . شدت , دوام و پخش طیفی نوروروشنایی مرئی برای رویش گیاه , لازم بوده و دارای اهمیت است . روشنایی معمولا به وسیله خورشید تامین میگردد , مگر اینکه گلخانه در زمستان فعال باشد .
در اختیار گرفتن موقعیت محیطی گلخانه
فعالیتهای شیمیایی انجام یافته در روند فتوسنتز گیاهان , مستقیما متاثر از موقعیت محیطی میباشد . فتوسنتز به عواملی مثل دما , شدت روشنایی و وجود آب و مواد غذایی بستگی دارد . تنفس گیاه نسبت به دما مهم هست . محدوده دمایی سفارش شده برای بیشتر گیاهان گلخانهای که باعث به بالاترین راندمان فتوسنتزی می گردد , چیزی دربین ۵۰ تا ۸۵ فارنهایت است . بدین ترتیب فارغ از اعتنا به این که گلخانه برای چه کاری مورد به کار گیری قرار می گیرد , میتوانید از این گلخانه برای اکثریت موارد استفاده نمایید . این میزان برای سالم نگه داشتن گیاهان گلخانه حتمی می باشد .
دما
دمای مطلوب برای گلخانه بوسیله انرژی حاصل از تابیدن خورشید مهیا میشود و در شرایطیکه این انرژی کافی نباشد دما توسط حرارت تکمیلی تامین میگردد . گیاهان متعدد به محدوده دمایی متفاوتی نیاز دارند . مثلا گیاهان گرمسیری به محدوده دمایی ۷۰ تا ۸۰ فارنهایت نیازمند هستند . دمای داخل گلخانه بایستی در طول روز در دمای موردنظر ثابت بماند ; و درشب ۱۰ درجه فارنهایت پایینتر باشد . چهار روش برای ثابت نگه داشتن دما درحد مناسب موجود است :
خودداری از اتلاف حرارت
ذخیره گرما
افزودن حرارت
بیرون کردن حرارت مازاد
دما , مهم ترین فاکتور محیطی در نزد کشاورزان می باشد . تهیه کردن دما , تاثیر مستقیمی بر روی رطوبت نسبی و مرحله دیاکسید کربن دارااست. گلخانههای بزرگتر شاید به فنهای الکتریکی ( برای خنک کردن گلخانه در فصلتابستان ) و سیستمهای حرارتی برای شبهای سرد نیازمند باشند . با توجه به آنچه گفته شد , اکثر وقت ها گیاهان دارنده دمای منحصربهفرد متوسطی برای پرورش ایدهآل می باشند .
رطوبت نسبی
رطوبت نسبی مقیاسی از میزان آب مو جود در هوا در یک دمای داده شده است . میزان تنفس گیاهان متاثر از رطوبت نسبی هوای اطراف است. رطوبت نسبی در بین ۲۵ تا ۸۰ درصد , تاثیر ناسازگاری برروی رویش عمده گیاهان ندارد . رطوبت نسبی بیرون از این محدوده میتواند بازدارنده تنفس گیاه شده و به بسط بیماریها یاری کند . درضمن رطوبت نسبی بالا موجب ارتقا بیماریهای برگی در گلخانه میشود. رطوبت نسبی هوای درون گلخانه به وسیله دمای سطح های داخلی گزینش میگردد . کاهش جریان هوا و هم کم شدن نرخ رفت و آمد هوا , سبب ارتقاء رطوبت نسبی می گردد .
یک گلخانهدار که دارنده گلخانهای به طور کامل بسته با پوشش دو لایهای میباشد ; می بایست از وجود تجهیزات تهویه کافی , که برای در دست گرفتن رطوبت نسبی و هم حداکثر دما اضطراری است , مطمئن باشد . رطوبت نسبی ایدهآل برای گلخانه چیزی در میان ۵۰ تا ۶۰ درصد است . در صورتیکه رطوبت نسبی خیلی بالا باشد , وضعیت برای هجوم بیماریها به گیاهان آماده می گردد . درصورتی که رطوبت نسبی خیلی کم باشد , گیاهان از تنش آبی در سختی خواهند بود . رطوبت نسبی را میتوان با آب پاشی کردن در صبح و خارج کردن هوای مرطوب از سالن تامین کرد. بایستی دقت داشت که هیچ گاه نباید آب پاشی را بعدازظهر انجام داد
جریان هوا در گلخانه
گردش هوا در گلخانه لازم است . زمانی که یک گیاه در معرض جریان هوای نو بیرون از گلخانه باشد , هوای جدید در اطراف برگها تامین شده و گیاه می تواند اکسیژن پس داده و از دیاکسید کربن نو بکار بگیرد . جریان هوا همینطور به زیر نگه داشتن رطوبت نسبی و در دست گرفتن دما در گلخانه یاری مینماید .
چشم انداز بحث
گلخانههای تجاری به کلیه نیازمندیهای اشاره شده در ابتدا و چه بسا بیشتر از آن وابستهاند . در یک گلخانه تجاری انگیزه حساس سود دهی است , چهت نیل بهاین انگیزه , گلخانه می بایست از حیث تآمین حالت محیطی مناسب کارآمد باشد . نور و دمای گلخانه بایستی بطور دقیق در دست گرفته شود. جدیدا کامپیوترها برای چنین کنترلهایی بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفتهاند . همینطور وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه احتمالا یک خلل جدی باشد . این گازها مشتمل بر مونواکسید کربن , اکسید نیتروژن و دیاکسید نیتروژن می باشند , که احتمالا از وسایل حرارتی متصاعد شوند .